Terwijl we nog volop van de zomer genieten, wordt bij veel bedrijven nagedacht over de plannen rondom Kerstmis en Nieuwjaar. De tijd van kerstpakketten en eindejaarsgeschenken bestellen is aangebroken. Ook wij kijken vast vooruit naar wat er te verwachten valt.

Voor je het weet zitten we in de donkere dagen van het jaar en dat betekent hoogseizoen in de branche. Uit onderzoek blijkt dat zo’n 70 tot 75% van alle distributeurs in Nederland ook kerstpakketten en eindejaarsgeschenken leveren. Dat is niet verrassend als je bedenkt hoeveel kerstpakketten en -geschenken er jaarlijks worden besteld. Uit het jaarlijkse Opdrachtgeversonderzoek is duidelijk dat maar liefst twee derde van de Nederlandse werkgevers het personeel ergens mee verrast.

Bestedingen lopen uiteen

De kerstpakketten en eindejaarsgeschenken mogen ook wat kosten. Hoewel de markt sowieso te kampen heeft met prijsstijgingen die worden doorberekend, stijgt het bestedingsbedrag al jaren. Uit het Opdrachtgeversonderzoek blijkt dat in de afgelopen acht jaar de gemiddelde prijs van een kerstpakket is gestegen van 44 euro naar 63 euro. De gemiddelde prijs van eindejaarsgeschenken is van 36 euro opgelopen tot 43 euro. Uit gesprekken met opdrachtgevers komen inmiddels zowel geluiden over matiging als hogere uitgaven. In bijvoorbeeld de zorg lijkt weinig ruimte te zijn ommeer geld uit te geven aan kerst- en eindejaarsgeschenken. Tegelijkertijd geven sommige commerciële bedrijven bestedingsindicaties af die ver boven het gemiddelde liggen.

Keuze wordt lastiger

Vroeger was vast niet alles beter, maar als het om kerstpakketten en eindejaarsgeschenken gaat waarschijnlijk wel eenvoudiger. In menig gezin werd er met spanning uitgekeken naar het traditionele kerstpakket vol lekkernijen voor jong en oud. Vandaag de dag wordt er vaker gekozen voor andere kerstattenties, waaronder veel functionele en ook maatschappelijk verantwoorde geschenken. Werkgevers geven werknemers daarbij ook vaker keuze. In 40% van de geschenkbestellingen gaat het om een pakket met een aantal fysieke producten er in. Zeker 12% kiest voor een code waarmee werknemers of relaties online iets kunnen kiezen en 5% geeft een cadeaubon. Een derde (31%) van de opdrachtgevers zoekt de combinatie van deze zaken om te verwerken in een kerstpakket.

Duurzaamheid voorop

Sommige werkgevers hebben het relatief makkelijk om met kerst of nieuwjaar hun waardering te uiten aan medewerkers. Zo horen we van Bol.com dat de medewerkers allemaal een cadeaubon krijgen van… juist ja. Helaas is er ook een categorie bedrijven die na jarenlang mooie kerstgeschenken te hebben verstrekt aan werknemers daarvan afstapt. In sommige gevallen is dat om kosten te besparen. Een bekend voorbeeld daarvan is de NS, die bij wijze van bezuiniging het personeel trakteerde op een doosje chocolade en een treinkaartje. In andere gevallen houdt deze stap verband met de veranderende maatschappij waarin kritisch wordt gekeken naar de gedragingen van merken en werkgevers. Er wordt dan vaak gezocht naar een neutraal alternatief voor het kerstgeschenk. Zo laten bijvoorbeeld Schouwburg Concertzaal Tilburg en watervoorzieningenbedrijf MTD ons weten sinds enkele jaren te kiezen voor een financieel extraatje en een handgeschreven kerstkaart. Die keuze is enerzijds gemaakt om waardering te uiten voor het harde werk van medewerkers en anderzijds vanuit duurzaamheidsoverwegingen. Dat laatste, duurzaamheid, speelt bij heel veel afnemers een groeiende rol in de keuze voor kerst- en eindejaarsgeschenken.

Overwegingen organisaties

Wij hebben ter inspiratie enkele organisaties uit verschillende branches gevraagd naar hun ervaringen en plannen voor kerstgeschenken. De reacties geven een beeld van de diver-siteit aan overwegingen die een rol spelen bij het maken van een keuze door opdrachtgevers.

DWA

Duurzaam, graag lokaal en maatschap-pelijk verantwoord
Advies- en ingenieursbureau DWA bedenkt slimme en duurzame oplossingen voor gebouwen en gebieden van morgen. Vanuit vijf vestigingen in Nederland worden opdrachtgevers ondersteund en geadviseerd door zo’n 150 specialisten. Duurzaamheid staat bij dit bureau bovenaan de prioriteitenlijst en dat geldt uiteraard ook voor de eigen inkoop. “Bij het eindejaarsgeschenk houden we daar eveneens rekening mee”, vertelt communicatieadviseur Suzanne van der Werf. “Bij voorkeur kiezen we iets dat lang meegaat, is vervaardigd uit bijvoorbeeld circulaire materialen en kan worden hergebruikt. Tegelijkertijd zoeken we iets dat alle collega’s leuk vinden. Zo hebben we eens een kistje met ingrediënten voor een duurzame appeltaart gekregen. Dat vonden veel werknemers heel geslaagd: er ontstond een spontane competitie om wie de lekkerste taart kon bakken en de houten kistjes werden onderling geruild om er iets anders mee te kunnen bouwen. Vaak zijn we uitgekomen op een pakket met verschillende artikelen die een duurzame herkomst hebben. Vorig jaar hebben we het een keer anders aangepakt met een kerstmarkt bij het KröllerMüller Museum. Daar zit een grote winkel bij met duurzame producten, van vogelhuisjes tot wollen truien en flessen wijn. Dat was ook bijzonder en vooral heel gezellig.”Wat het geschenk dit jaar wordt, is ook voor Van der Werf nog een verrassing. Maar dat het een duurzaam geschenk wordt, staat wel vast. “Daarnaast wordt er bij ons ook gelet op onder andere diversiteit en maatschappelijk verantwoorde keuzes. Als er bijvoorbeeld een drankje met alcohol in het pakket zit, is er ook een alcoholvrije variant. En we kiezen vaak voor lokale producten en ondersteunen graag sociaal-maatschappelijke initiatieven. Dat geldt niet alleen voor ons eindejaarspakket, maar voor alle giveaways zoals bijvoorbeeld relatiegeschenken.”

FLS Company

Luxe drank en speciaal geproduceerd kerst-itemDenken we aan kerst dan denken we aan sneeuwvlokjes en dat is een associatie die bij FLS Company al snel wordt omgezet in een knalfeest. Het bedrijf is vooral bekend als fabrikant van Flügel, het als après-ski-consumptie bekend geworden drankje. De kleine flesjes met Flügel of ander shotjes van dit bedrijf hebben hun weg ook gevonden naar de kerstpakkettenhandel. Zelf geeft FLS Company haar medewerkers als kerstgeschenk een drank die niet in het eigen assortiment zit. “Bij ons krijgt iedereen een fles Champagne om te toosten tijdens kerst of oud&nieuw”, vertelt purchase manager Pieta Smit. Daar blijft het niet bij. “Alle werknemers krijgen ook een keuzegeschenkbon. Die is te besteden bij veel verschillende winkels, zowel online als offline. Ons personeel is daar heel blij mee, want daardoor kunnen ze zelf kiezen waarmee ze de feestdagen vieren.” FLS Company staat naast haar drankjes ook bekend om het flitsende design van die producten. Volgens Smit is dat terug te zien in een extra kerstgeschenk dat het bedrijf speciaal voor medewerkers laat produceren. “We bedenken vaak een uniek item om het kerstgeschenk te personaliseren. Dit jaar laten we voor iedereen een grote kerstbal maken in de vorm en kleuren van een van onze producten.” Meer details wil Smit er niet over kwijt, want PromZ wordt ook bij FLS Company gelezen en de medewerkers weten nog van niks…

VieCuri

Niet te luxe, wel persoonlijk en hoogwaardig
VieCuri Medisch Centrum is een topklinisch ziekenhuis in Noord-Limburg. De organisatie voorziet met kerst zo’n 3.500 medewerkers en vrijwilligers van een kerstgeschenk. Daar gaat flink wat denkwerk aan vooraf, weet senior communica-tieadviseur Jenny Holleman. “Kerstgeschenken voor zoveel mensen kosten best veel geld terwijl wij als ziekenhuis kampen met krappe budgetten. Flink uitpakken met heel luxe producten en een grootse viering voelt niet goed voor veel medewerkers die dat geld liever naar meer uren op de afdeling zien gaan. Als organisatie vinden wij tegelijkertijd werkplezier en de waardering voor hard werken belangrijk. Wij zoeken daar een goede balans in.” VieCuri faciliteert daarom ten eerste niet overdadige, maar wel sfeervolle kerstvieringen waar teams met elkaar het jaar kunnen afsluiten. Daarnaast is er voor alle medewerkers en vrijwilligers een cadeaubon die vrij kan worden besteed. Holleman: “Die bon wordt met een kaart en uitnodiging voor de kerstviering verstrekt door de team-leiders. Dat is logistiek minder eenvoudig dan verzending naar huisadressen, maar het persoonlijke contact hierbij wordt hoog gewaardeerd. Voor het keuzege-schenk hebben we een partner die zorgt voor een aanbod van hoogwaardige producten en uitjes. We weten van vorig jaar dat zo’n bon bij de meeste medewer-kers heel welkom is. De bonnen worden deels besteed bij landelijke retailmerken, maar ook regionale bestedingen zijn erg in trek. Het tuincentrum om de hoek, winkels en restaurants in de buurt; de binding met de lokale ondernemer is best groot en dat wordt ondersteund via het bestedingsaanbod. De bon kan ook (of deels) worden gedoneerd aan goede doelen. Ook daar kiezen aardig wat medewerkers voor.”

Universal Music

Oog voor variatie, diversiteit en duurzaamheid
Universal Music is de grootste platen-maatschappij ter wereld. In Nederland heeft het bedrijf een hoofdkantoor in Hilversum en ongeveer 150 mensen in dienst. Met kerst krijgen die allemaal een geschenk van de werkgever en dat is niet zomaar een tegoedbon voor muziek van gecontracteerde artiesten. “We proberen wel elk jaar iets te bedenken waar iedereen plezier van heeft”, zegt Kees Jan Willeboordse, Director People & Culture. “In eerdere jaren hebben we onder andere gewerkt met cadeaubonnen, traditionele kerstpakketten en er is muziekgerelateerde apparatuur geschonken. Ook het doneren van een kerstgift is een optie geweest voor medewerkers. De variatie wordt op prijs gesteld, dus we doen in ieder geval niet twee jaar achter elkaar hetzelfde. Vorig jaar hebben we een kerstmarkt georganiseerd waar allerlei luxe producten te kiezen waren met vouchers. Was hartstikke geslaagd, wellicht doen we het volgend jaar nog eens. Dit jaar kiezen we weer iets anders.”Willeboordse vertelt dat het niet per se eenvoudig is om jaarlijks iets te bedenken, maar dat een afgewogen keuze altijd goed wordt ontvangen. “Er is geen grotere deceptie dan een werkgever die zich hier gemakkelijk vanaf maakt. Wij besteden er aandacht aan, luisteren naar de wensen van werknemers. In de loop der jaren is het budget voor kerst geschenken ook gestegen naar zo’n 100 euro per persoon. Daar kunnen we wat moois voor doen.” Voor dit jaar heeft Universal Music weer andere ideeën in gedachten als kerstgeschenk. “Een cadeau waar onze mensen iets aan hebben en dat ze tof vinden om te krijgen. Bovendien een zo duurzaam mogelijk geschenk dat past bij de identiteit van ons bedrijf. Daarnaast houden we graag rekening met bijvoorbeeld diversiteit binnen ons werknemersbestand; het kerstgeschenk moet echt iets zijn voor iedereen.